De opwarming van de aarde wordt veroorzaakt door het verbranden van fossiele brandstoffen zoals kolen, aardgas en benzine. Dat zijn we de afgelopen 100 jaar steeds meer gaan doen. Deze fossiele brandstoffen veroorzaken het broeikaseffect en zorgen ook voor een slechte luchtkwaliteit. Wereldwijd is in het Akkoord van Parijs in 2015 afgesproken dat er in 2030 de helft minder broeikasgassen mogen worden uitgestoten. In 2050 moet dat 95% minder zijn. Het doel daarvan is dat de opwarming beperkt blijft tot 1.5 graden. Het is niet mogelijk om meteen te stoppen met fossiele brandstoffen, omdat we (te) veel energieverbruiken en omdat er nog onvoldoende alternatieven zijn. Dat betekent dat de klimaatverandering nog door zal gaan en dat er maatregelen genomen moeten worden om de effecten te beperken. We moeten ons aanpassen aan de verandering van het klimaat. Dat noemen we klimaatadaptatie. Een voorbeeld daarvan is het verhogen van de dijken langs de Maas om overstromingen te voorkomen.

Net als alle gemeenten in Nederland moet ook Leudal een bijdrage leveren aan het oplossen van het klimaatprobleem. Dat begint met het zoveel mogelijk besparen van energie. Daarom is de  energiebesparingscampagne ‘energie besparen waarom niet’ gestart. Het opwekken van duurzame energie is daarnaast ook een belangrijke stap. Op land kan dat het beste door wind of zon. Het doel is om alle geschikte daken vol te leggen met zonnepanelen. Dat gaat heel erg langzaam en er zijn niet genoeg daken om aan de vraag van elektriciteit te voldoen. Windmolens en zonnepanelen op het land zijn daarom nodig om voldoende duurzame energie te kunnen produceren. De vraag naar elektriciteit zal flink toenemen omdat er steeds meer elektrische auto’s komen en we ook steeds meer elektrisch gaan verwarmen met warmtepompen.

Leudal is de 1^e gemeente in Limburg die medewerking heeft verleend om 4 windmolens te bouwen in Neer en daarmee de verantwoordelijkheid op zich heeft genomen om iets te doen aan de klimaatverandering. Omdat het principe is dat de omgeving niet alleen de lasten maar ook de lusten moet hebben van de energietransitie zijn er daarna nog 6 coöperatieve windmolens gebouwd. Deze windmolens zijn volledig eigendom van de leden van de coöperaties Zuidenwind en Leudal Energie. De omgeving profiteert ook van de opbrengsten, omdat een deel van het geld wordt gestort in een omgevingsfonds. Deze aanpak heeft regionaal en ook landelijk tot voorbeeld gediend voor de ontwikkelingen van nieuwe windparken.

Het grootste deel van het energiegebruik zit in het verwarmen van gebouwen met aardgas. Het Rijk heeft besloten de winning van aardgas uit Groningen af te bouwen en dat Nederland uiterlijk in 2050 van het aardgas af moet. De gemeente heeft daarvoor het plan: de ‘Transitievisie Warmte’ opgesteld,  dat zoveel mogelijk samen met buurtteams wordt uitgevoerd. De nadruk ligt nu nog vooral op het besparen van energie door gebouwen goed te isoleren. Vervolgens wordt stap voor stap bekeken hoe woningen in Leudal zonder aardgas verwarmd kunnen worden.

Ook auto’s gebruiken de fossiele brandstoffen benzine en diesel. Het is nu al duidelijk dat deze op termijn vervangen gaan worden door elektrische auto’s. In Nederland mogen er na 2030 geen brandstofauto’s meer verkocht worden. Als gemeente hebben we daar weinig invloed op, maar wel moeten er voldoende oplaadmogelijkheden zijn voor de elektrische auto’s op openbare plekken. 

Het gebruik van grondstoffen en het verwerken van afvalstoffen kost veel energie. Daarnaast is aardolie bijvoorbeeld ook een grondstof voor plastics, die vervolgens het milieu weer vervuilen. Dat betekent dat in de toekomst alle grondstoffen ook gemaakt worden van hernieuwbare biobased  grondstoffen, zodat er minder afval ontstaat. Dit noemen we ook wel circulaire economie. Gemeente Leudal heeft bedrijventerrein Zevenellen aangewezen als een nieuw te ontwikkelen industrieterrein waar bedrijven die zich bezig houden met biobased of circulaire economie zich kunnen vestigen.